Oss

In Zout spraken Ismaël Taspinar (algemeen directeur SIMON) en Chris Ermers (wethouder onderwijs) in De Kwestie over de voors en tegens van islamitische scholen. Hieronder de kijk van Chris Ermers op deze kwestie.

Ik ben erg voor goed en degelijk onderwijs. Ik ben niet voor islamitisch onderwijs, of katholiek of protestants-christelijk of openbaar onderwijs voor de niet-gelovigen. Ik ben er niet op tegen dat mensen geloven, in een god of in iets of in niets. Maar gelovig of niet, een kind gaat wat mij betreft naar een school in of niet te ver uit de buurt. Als het kan naar een Horizonschool. Zo’n school onderscheidt zich niet doordat er een kruisbeeld of een halve maan of bij wijze van spreken een hamer met sikkel op de voorgevel staat.
Scholen onderscheiden zich van elkaar in hun pedagogische en didactische aanpak en ongetwijfeld verschillen ze een beetje in kwaliteit. Godsdienst of levensbeschouwing kunnen op het lesrooster staan, maar geloofsleer doe je thuis en in de kerk, de synagoge, de tempel, de moskee … of je doet het niet. En vrijheid van onderwijs betekent dat ouders uit die scholen kunnen kiezen. Hopelijk doen ze dat zo dat er in allerlei opzichten (qua geloof, etniciteit, sociaal-economisch niveau) een zeer gemengd gezelschap op zo’n school zit. Dat is goed voor kind en voor de samenleving.

Artikel 23

In onze grondwet is vastgelegd dat mensen van een erkende geloofsrichting of levensbeschouwing een eigen school mogen oprichten en dat (als is voldaan aan bepaalde voorwaarden) de overheid (wij met zijn allen dus) voor de bekostiging zal zorgen. Dat heet in Nederland ‘vrijheid van onderwijs’. In feite dus het ‘recht je af te zonderen’. Het is duidelijk dat het in eigen kring verzamelen de bedoeling heeft gehad de kinderen te behoeden voor verkeerde opvattingen of om ze de juiste geloofsleer bij te brengen.

In de loop van de jaren is dat nogal vervaagd en is de oorspronkelijke identiteit aan de scholen nauwelijks nog af te zien. Met uitzondering misschien van een aantal zwaargelovige protestantse richtingen of bij recent gestichte islamitische scholen. Bij deze laatste scholen doet zich nog een complicerend verschijnsel voor, namelijk dat er het risico is van een concentratie en afzondering van kinderen niet alleen op basis van het eigen geloof maar ook op basis van een andere etniciteit en veelal ook op basis van een (lage) sociaal-economische positie. De Minister van Onderwijs heeft niet voor niets bepaald dat op een nieuw op te richten er nooit meer dan 80% ‘achterstandskinderen’ mogen zitten. Nog veel te veel lijkt me.

Een islamitische school in Oss

Moslims hebben net zoveel recht op een eigen school als bijvoorbeeld katholieken of protestanten, ook in Oss. Als de minister de bekostiging op zich neemt, gaat de gemeente voor huisvesting zorgen. En de stichting SIMON, het schoolbestuur, zorgt voor goed en degelijk onderwijs. Maar dat neemt niet weg dat ik minder gelukkig ben met een school waar een groep kinderen die in veel opzichten in een achterstandsituatie verkeren, bij elkaar komen te zitten.

Allereerst omdat ik niet geloof dat het schoolgaan in eigen kring aan integratie bijdraagt. In rapporten van de inspectie en het ministerie lees ik dat islamitische scholen de integratie niet belemmeren. Dat lijkt me niet voldoende. We moeten met elkaar dingen doen die integratie bevorderen, zoals samen naar school gaan bijvoorbeeld.

Maar ook omdat ik vind dat kinderen zo waarschijnlijk kansen wordt ontnomen. Ontwikkelingskansen, kansen op maatschappelijk succes in het latere leven. Omdat ze door het ontbreken van contacten met kinderen uit Nederlandse (middenklasse)gezinnen niet in de gelegenheid zijn om een zogenaamd ‘cultureel kapitaal’ op te bouwen. Een mix van juiste manieren en gewoontes. Een soort tweede natuur die je ontwikkelt om te handelen en je plek te veroveren in deze samenleving. Het doet er namelijk toe met wie je in de klas hebt gezeten. Wat je daarvan opsteekt wordt een ‘bron van macht’ die veel kinderen, en zeker allochtone kinderen, niet van huis uit meekrijgen. Om het tot slot nog eens wetenschappelijk te zeggen, segregatie in het onderwijs zorgt voor een herhaling van ongelijke machtsrelaties. En dat is jammer voor de kinderen en jammer voor de samenleving.

Chris Ermers
Wethouder onderwijs